خاطراتی دربارۀ حجةالاسلام‌والمسلمین حاج شیخ محمد واله

ناقل: حجة‌السلام شیخ علی احدی 

حاج‌آقای واله به شدت روحیه انتقادپذیری را در خودشان تقویت کرده بودند و این کار آسانی نیست. بارها می‌شد از منبر که پایین می‌آمدند به ما طلبه‌ها می‌گفتند اگر اشکال و ایرادی در صحبت‌های من هست بگویید که حلش کنم! و حاج‌آقا طوری شاگردپروری می‌کردند که با این‌که همه شاگردان حاج‌آقا حساب می‌شدیم ولی رویمان می‌شد، میدان می‌دادند. گاهی می‌گفتیم: مثلاً این مطلب این‌طوری است و آن مطلب آن‌طوری است، حاج‌آقا توضیحاتی می‌فرمودند. 

قبل از منبر هم _ بارها یادم هست _ به ماها که اطرافشان بودیم می‌فرمودند که اگر نکته‌ای هست که من باید در منبر بگویم شما یادآوری کنید. خب این قسم از خاطراتی که خیلی‌ از دوستان با حاج‌آقا دارند نشان‌دهندۀ هم روحیۀ انتقادپذیری است و هم از طرفی شاگردپروری است که در واقع شاید ایشان نیاز به این‌که ما بخواهیم نظر بدهیم نداشتند، استاد سخن بودند ولی به جهت این‌که شاگردپروری کنند و به بچه‌ها یاد بدهند که طلبه‌ها شما هم باید این‌طوری باشید؛ انتقادپذیر باشید، از دیگران بخواهید به شما انتقاد کنند، تذکر بدهند، ناراحت نشوید. و ضمنا آن طلبه‌ها وقتی آن‌طور مورد خطاب حاج‌آقای واله قرار می‌گرفتند شخصیت هم پیدا می‌کردند. همچنین مطالب را هم خوب گوش می‌کردند چون قرار است بعد از منبر خدمت حاج‌آقا مثلاً نقدی بیان کنند. اینها نکاتی است که برای معلم‌ها برای کسانی که در مسائل فرهنگی، تعلیم و تربیت حالا چه در آموزش و پرورش و چه در حوزه هستند می‌تواند نکات مفیدی باشد که باید از آن استفاده کنند.